
Dijital dünyada, arama motorlarının web sitelerini daha iyi anlaması ve sıralamada öne çıkarması için belirli veri yapılarına ihtiyaç duyulur. İşte tam da bu noktada JSON-LD devreye girer! Google ve diğer arama motorları, sayfalardaki bilgileri anlamlandırmak için yapısal veri kullanır ve JSON-LD, bu verileri sunmanın en etkili yöntemlerinden biridir. Peki, JSON-LD tam olarak nedir, ne işe yarar ve SEO açısından neden bu kadar önemlidir? Eğer bir web siteniz varsa veya dijital pazarlama ile ilgileniyorsanız, JSON-LD hakkında bilgi sahibi olmanız, arama motorlarında daha iyi bir görünürlük elde etmenize yardımcı olabilir. Bu yazıda, JSON-LD kodunun ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve SEO’ya nasıl katkı sağladığını detaylı bir şekilde ele alacağız.
SON-LD’nin Tanımı ve Temel Amacı
JSON-LD (JavaScript Object Notation for Linked Data), web sayfalarındaki bilgileri arama motorlarına daha anlamlı bir şekilde sunmak için kullanılan bir yapısal veri biçimidir. Google, Bing ve diğer arama motorları, JSON-LD kodlarını okuyarak bir web sitesindeki içerikleri daha iyi anlamlandırır. JSON-LD, Schema.org tarafından desteklenen bir veri formatıdır ve web sayfalarına dinamik olarak eklenebilir.
JSON-LD’nin temel amacı, web sayfalarında yer alan bilgileri standart bir formatta düzenlemek ve bu bilgileri arama motorlarına açık hale getirmektir. Bu sayede Google gibi arama motorları, sayfadaki içeriği zengin sonuçlar (rich results) olarak gösterebilir ve SEO performansını artırabilir.
JSON-LD Neden Kullanılır?
JSON-LD kullanımı, web sitelerinin arama motorları tarafından daha iyi anlaşılmasını ve sıralamalarda yükselmesini sağlar. Yapısal veri kullanımı, Google’ın sayfa içeriğini daha doğru şekilde indekslemesine yardımcı olur.
Yapısal Verinin Önemi
Yapısal veri, bir web sayfasındaki içeriğin daha düzenli bir şekilde sunulmasını ve arama motorları tarafından doğru şekilde ilişkilendirilmesini sağlar. Örneğin, bir e-ticaret sitesinde ürün bilgileri (fiyat, stok durumu, müşteri puanı vb.) JSON-LD kullanılarak işaretlenirse, bu bilgiler arama sonuçlarında daha dikkat çekici bir biçimde görüntülenebilir.
SEO’ya Katkıları
- Zengin Sonuçlar (Rich Snippets) Elde Etme: Ürün, makale, etkinlik, inceleme gibi içeriklerde Google’ın özel formatlarını kullanarak öne çıkmanızı sağlar.
- Tıklanma Oranlarını (CTR) Artırma: Kullanıcılar, daha açıklayıcı ve çekici görünen sonuçlara tıklama eğilimindedir.
- Sesli Arama Optimizasyonu: Yapısal veriler, sesli arama sorgularında Google Asistan ve Alexa gibi sistemler için içeriğinizi daha erişilebilir hale getirir.
JSON-LD Nasıl Çalışır?
JSON-LD, JavaScript nesne formatında yazılmış ve genellikle bir web sayfasının <head> veya <body> bölümüne eklenen bir kod bloğudur. Tarayıcı tarafından sayfa yüklenirken okunur ve arama motorlarına belirli bilgiler sunar.
JSON-LD’nin Teknik Yapısı
JSON-LD, anahtar-değer çiftlerinden oluşur ve genellikle aşağıdaki gibi bir yapıdadır:
📌 Gezgin Ajans JSON-LD Yapısal Verisi
<script type="application/ld+json"> { "@context": "https://schema.org", "@type": "DigitalMarketingAgency", "name": "Gezgin Ajans", "url": "https://gezginajans.com", "logo": "https://gezginajans.com/logo.png", "description": "Gezgin Ajans, SEO, içerik pazarlaması ve dijital reklam hizmetleri sunan bir dijital pazarlama ajansıdır.", "contactPoint": { "@type": "ContactPoint", "telephone": "0545 123 14 06", "contactType": "customer service" } } </script>
Bu kod, Google ve diğer arama motorlarına Gezgin Ajans’ın bir dijital pazarlama ajansı olduğu belirtilmiş olur.
JSON-LD ve Diğer Yapısal Veri Formatları
JSON-LD, diğer yapısal veri biçimleriyle kıyaslandığında daha kolay uygulanabilir ve okunabilir bir formattır. Microdata ve RDFa gibi diğer yapısal veri türleri de kullanılabilir ancak JSON-LD, Google tarafından en çok önerilen formatlardan biridir.
- JSON-LD: JavaScript nesne yapısı kullanır, HTML kodundan bağımsız çalışır.
- Microdata: HTML elementlerine doğrudan entegre edilir, ancak sayfa düzenini karmaşık hale getirebilir.
- RDFa: XML ve HTML etiketleri kullanır, ancak teknik bilgi gerektirir.
JSON-LD Kodu Nasıl Eklenir?
JSON-LD kodunun web sitelerine eklenmesi oldukça basittir ve genellikle HTML sayfalarının <head>
veya <body>
etiketleri içerisine yerleştirilerek kullanılır. Bu yapı, arama motorlarının sayfa içeriğini daha iyi anlamasına yardımcı olur.
HTML İçerisine JSON-LD Yerleştirme
JSON-LD kodunu doğrudan bir HTML sayfasına eklemek için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
- HTML dosyanızda
<head>
veya<body>
etiketi içine yerleştirin. <script type="application/ld+json">
etiketi içinde JSON verisini belirtin.- Schema.org standartlarına uygun veri türünü kullanın.
Örnek bir JSON-LD kodu:
📌 Dijital Dönüşüm ve Yapay Zeka Konferansı 2024 JSON-LD
{ "@context": "https://schema.org", "@type": "Event", "name": "Dijital Dönüşüm ve Yapay Zeka Konferansı 2024", "startDate": "2024-09-15T09:00", "endDate": "2024-09-15T18:00", "eventStatus": "https://schema.org/EventScheduled", "eventAttendanceMode": "https://schema.org/OfflineEventAttendanceMode", "location": { "@type": "Place", "name": "İstanbul Kongre Merkezi", "address": { "@type": "PostalAddress", "streetAddress": "Harbiye Mah. Darülbedai Cad. No:3", "addressLocality": "İstanbul", "postalCode": "34367", "addressCountry": "TR" } }, "image": "https://example.com/event-banner.jpg", "description": "Yapay zeka, büyük veri ve dijital dönüşüm alanında sektör liderlerinin katılacağı özel bir konferans.", "offers": { "@type": "Offer", "url": "https://example.com/bilet-satis", "price": "500", "priceCurrency": "TRY", "availability": "https://schema.org/InStock", "validFrom": "2024-06-01T00:00" }, "performer": [ { "@type": "Person", "name": "Dr. Ahmet Demir", "jobTitle": "Yapay Zeka Uzmanı", "affiliation": "XYZ Teknoloji", "image": "https://example.com/speaker1.jpg", "sameAs": "https://linkedin.com/in/ahmetdemir" }, { "@type": "Person", "name": "Elif Yılmaz", "jobTitle": "Dijital Stratejist", "affiliation": "ABC Ajansı", "image": "https://example.com/speaker2.jpg", "sameAs": "https://twitter.com/elif_yilmaz" } ], "organizer": { "@type": "Organization", "name": "Teknoloji Zirvesi Derneği", "url": "https://example.com" } }
Google Tag Manager ile JSON-LD Kullanımı
Eğer sitenizi yönetirken Google Tag Manager (GTM) kullanıyorsanız, JSON-LD kodunu manuel eklemek yerine GTM üzerinden dinamik olarak ekleyebilirsiniz.
✅ Avantajları:
- Kod düzenlemeye gerek kalmadan güncelleme yapabilirsiniz.
- Özel kurallar belirleyerek belirli sayfalarda JSON-LD’yi otomatik çalıştırabilirsiniz.
- SEO yönetimi daha esnek hale gelir.
JSON-LD’yi Google Tag Manager üzerinden eklemek için:
- Google Tag Manager’a giriş yapın.
- “Yeni Etiket” oluşturun ve “Özel HTML” seçeneğini belirleyin.
- Yukarıda verilen JSON-LD kodunu ekleyin.
- “Sayfa Görüntüleme” tetikleyicisini seçin.
- Kaydedin ve yayına alın.
Bu yöntem, büyük web sitelerinde dinamik yapılandırma yapmayı kolaylaştırır.
JSON-LD Kullanarak SEO’yu Güçlendirme
JSON-LD, arama motorlarının web sitelerini daha iyi anlamasına ve zengin sonuçlar (rich results) oluşturmasına yardımcı olur. Doğru kullanıldığında, JSON-LD SEO performansınızı artırabilir ve organik trafik kazanmanızı sağlar.
Zengin Sonuçlar (Rich Results) İçin Kullanımı
JSON-LD, Google’ın zengin sonuçlar (rich results) özelliğini destekleyen en iyi yapısal veri formatlarından biridir. Zengin sonuçlar, standart arama sonuçlarından daha fazla bilgi sunarak kullanıcıların dikkatini çekmeyi ve tıklama oranlarını artırmayı sağlar.
JSON-LD ile elde edilebilecek zengin sonuç türleri:
- Makale & Blog Zengin Sonuçları: Başlık, yazar, yayın tarihi gibi detaylarla SERP üzerinde daha fazla görünürlük sağlar.
- Ürün Zengin Sonuçları: Fiyat, stok durumu, kullanıcı yorumları ve puanlar ekleyerek dikkat çeker.
- Etkinlik Sonuçları: Tarih, saat ve yer bilgileri ile arama sonuçlarında öne çıkar.
- Tarifler (Recipes): Yemek tariflerinde pişirme süresi, malzemeler ve kaloriler gibi ek bilgileri gösterir.
- SSS (FAQ) & Nasıl Yapılır (How-to) Blokları: Kullanıcıların sorularına doğrudan cevap sunarak sayfanın daha fazla ziyaret edilmesini sağlar.
Örnek bir SSS (FAQ) Schema JSON-LD Kodu:
📌 JSON-LD SSS Yapısal Verisi
{ "@context": "https://schema.org", "@type": "FAQPage", "mainEntity": [ { "@type": "Question", "name": "JSON-LD SEO'ya nasıl katkı sağlar?", "acceptedAnswer": { "@type": "Answer", "text": "JSON-LD, arama motorlarına içeriğinizi daha iyi anlamaları için yapılandırılmış veri sunarak SERP'te zengin sonuçlar oluşturmanıza yardımcı olur." } }, { "@type": "Question", "name": "Google JSON-LD'yi destekliyor mu?", "acceptedAnswer": { "@type": "Answer", "text": "Evet, Google JSON-LD’yi önerilen yapılandırılmış veri formatı olarak kabul eder ve en iyi SEO uygulamalarından biri olarak destekler." } } ] }
Bu kod, Google’ın arama sonuçlarında zengin SSS snippet’leri göstermesine yardımcı olur ve sayfanızın görünürlüğünü artırır.
Schema Markup ile Entegrasyon
JSON-LD, Schema.org tarafından sunulan yapılandırılmış veri şemalarıyla entegre çalışır. Schema Markup, web sayfalarının içeriğini daha anlamlı hale getirmek için kullanılan etiketleme sistemidir. JSON-LD kullanarak Schema Markup’u desteklemek, SEO açısından büyük avantaj sağlar.
✅ Arama motorlarının web sitenizi daha doğru anlamasını sağlar.
✅ SERP üzerindeki sıralamanızı iyileştirir ve kullanıcıların içeriğinizi keşfetmesini kolaylaştırır.
✅ Öne çıkan snippet’ler sayesinde daha yüksek tıklama oranı (CTR) elde edersiniz.
En çok kullanılan Schema Markup türleri şunlardır:
- Article (Makale & Blog İçeriği)
- Organization (Şirket ve Kuruluş Bilgileri)
- Product (Ürün Bilgileri ve Fiyatlandırma)
- Event (Etkinlikler ve Konferanslar)
- Review (Değerlendirme & Kullanıcı Puanları)
- LocalBusiness (Yerel İşletmeler için Açıklamalar & Harita Verileri)
Google’ın desteklediği Schema türlerine Google Yapısal Veri Galerisi üzerinden göz atabilirsiniz.
JSON-LD Test ve Doğrulama Yöntemleri
JSON-LD kullanırken doğru yapılandırıldığını ve hatasız çalıştığını doğrulamak çok önemlidir. Yanlış yapılandırılmış JSON-LD kodları, Google tarafından algılanmayabilir ve zengin sonuçlar göstermeyebilir. İşte JSON-LD test etmek için kullanabileceğiniz yöntemler:
Google Structured Data Testing Tool Kullanımı
Google, yapılandırılmış verilerin doğru çalıştığını kontrol etmek için Google Yapısal Veri Test Aracı (Structured Data Testing Tool) sunmaktadır.
JSON-LD kodlarınızı test etmek için:
- Google Structured Data Testing Tool’a gidin
- “Kod Yapısını Test Et” sekmesine girin
- JSON-LD kodunuzu ekleyin ve doğrula butonuna basın
- Google, kodu analiz ederek varsa hataları gösterir
Bu test aracı sayesinde eksik veya yanlış girilmiş verileri düzelterek JSON-LD kodlarınızı Google’a en uygun hale getirebilirsiniz.
Rich Results Test ile Analiz
Google’ın Rich Results Test (Zengin Sonuçlar Test Aracı), sitenizdeki JSON-LD kodlarının zengin sonuçlar için uygun olup olmadığını gösterir.
Rich Results Test kullanımı:
- Rich Result sayfasına gidin
- Web sitenizin URL’sini veya JSON-LD kodunuzu girin
- Google, test sonucunda hangi zengin sonuç türlerinin desteklendiğini gösterir
Bu test aracı özellikle ürünler, makaleler, incelemeler ve etkinlikler için çok önemlidir, çünkü SERP üzerinde nasıl görüneceğinizi anlamanızı sağlar.
Google Search Console ile JSON-LD İzleme
JSON-LD kodlarını düzenli olarak Google Search Console üzerinden izlemek ve hataları görmek SEO açısından büyük avantaj sağlar.
✅ Google Search Console ile neler yapabilirsiniz?
- Yapısal veri hatalarını tespit edebilirsiniz.
- Google tarafından dizine eklenen yapılandırılmış verileri görebilirsiniz.
- Hata olan JSON-LD kodlarını düzelterek yeniden test edebilirsiniz.
Google Search Console’da “Geliştirmeler” sekmesinden “Yapısal Veriler” kısmına girerek mevcut yapılandırılmış veri durumunuzu görüntüleyebilirsiniz.
JSON-LD Kullanımında Yapılan Yaygın Hatalar
JSON-LD kullanımı web siteleri için büyük bir avantaj sağlasa da, yanlış yapılandırmalar nedeniyle Google tarafından algılanmayan veya hatalı dizine eklenen birçok içerik bulunmaktadır. İşte en sık yapılan hatalar ve bunlardan nasıl kaçınılacağı:
Eksik veya Yanlış Veri Kullanımı
JSON-LD kodları, eksiksiz ve doğru bilgi içermelidir. Örneğin, makale (Article) türü için yazar (author) ve yayın tarihi (datePublished) gibi zorunlu alanları eksik bırakmak, Google’ın içeriği anlamasını zorlaştırabilir.
❌ Yanlış Kullanım
{ "@context": "https://schema.org", "@type": "Article", "headline": "JSON-LD Nedir?", "publisher": "Gezgin Ajans" }
Bu kod, yazar ve yayın tarihi gibi önemli alanları eksik bıraktığı için hata verebilir.
✅ Doğru Kullanım
{ "@context": "https://schema.org", "@type": "Article", "headline": "JSON-LD Nedir?", "author": { "@type": "Person", "name": "Mehmet Yılmaz" }, "publisher": { "@type": "Organization", "name": "Gezgin Ajans", "logo": { "@type": "ImageObject", "url": "https://gezginajans.com/logo.png" } }, "datePublished": "2024-02-08", "dateModified": "2024-02-08" }
Bu sürümde eksik alanlar tamamlandığı için Google’ın içeriği doğru şekilde dizine eklemesi
Schema.org Standartlarına Uymama
Google, JSON-LD için Schema.org standartlarını kullanır. Eğer JSON-LD kodunuz Schema.org’un desteklemediği alanlar içeriyorsa, Google bu verileri dikkate almaz.
Kaçınılması Gereken Hatalar:
- Schema.org’da bulunmayan özelleştirilmiş alanlar eklemek
- Yanlış
"@type"
kullanımı - Eksik
"@context": "https://schema.org"
tanımlaması
Doğru bir yapı kullanarak, Google’ın desteklediği tüm verileri içeren bir JSON-LD kodu oluşturmalısınız.
HTML ile JSON-LD Kodlarının Uyuşmaması
Google, JSON-LD verilerini sayfanın içeriğiyle karşılaştırır. Eğer JSON-LD kodunda yer alan bilgiler HTML içinde bulunmuyorsa, Google içeriğin güvenilirliğini sorgulayabilir ve yapılandırılmış veri desteğini kaldırabilir.
✅ JSON-LD’de verilen bilgilerin sayfadaki içeriğe birebir uyduğundan emin olun.
❌ Örnek Hata:
- JSON-LD içinde bir ürünün fiyatı 200₺ olarak belirtilmiş, ancak HTML’de fiyat 150₺ gösteriliyorsa Google bunu yanlış bilgi olarak işaretleyebilir.
✅ Çözüm:
- JSON-LD ve HTML içeriğinizin tutarlı olduğundan emin olun.
JSON-LD ile İlgili Güncel Google Algoritma Güncellemeleri
Google, JSON-LD ve yapılandırılmış veri kullanımıyla ilgili sürekli güncellemeler yaparak, arama sonuçlarını daha kullanıcı dostu hale getirmeye çalışmaktadır. 2023 ve 2024 yıllarında yapılan bazı önemli değişiklikler şunlardır:
1️⃣ Google’ın Makale (Article) ve Haber (News) İçin Güncellenmiş Standartları
Google, haber ve blog içerikleri için yapılandırılmış veri kurallarını sıkılaştırdı. Özellikle headline (başlık), author (yazar) ve datePublished (yayın tarihi) gibi alanlar zorunlu hale geldi.
Örnek Google’ın Önerdiği JSON-LD Makale Yapısı:
📌 JSON-LD Makale Yapısal Verisi
{ "@context": "https://schema.org", "@type": "Article", "headline": "Google'ın Yapısal Veri Güncellemeleri", "author": { "@type": "Person", "name": "Ahmet Yılmaz" }, "publisher": { "@type": "Organization", "name": "Teknoloji Haberleri", "logo": { "@type": "ImageObject", "url": "https://example.com/logo.png" } }, "datePublished": "2024-02-08", "dateModified": "2024-02-08" }
2️⃣ Ürün ve E-Ticaret İçin Yapılandırılmış Veri Standartları Güncellendi
Google, ürün sayfaları için JSON-LD desteğini güçlendirdi ve fiyat, stok durumu ve müşteri yorumlarının zorunlu hale geldiğini duyurdu. Eksik veriler, zengin sonuçların gösterilmemesine neden olabilir.
3️⃣ Video İçeriklerde Yapısal Veri Desteği Arttı
YouTube ve Google Arama’da video içeriklerin daha iyi indekslenmesi için JSON-LD ile video bilgileri girme artık önerilen bir standart haline geldi.
JSON-LD Kullanımı İçin En İyi Uygulamalar
JSON-LD kodlarınızı SEO açısından en iyi şekilde kullanmak için aşağıdaki en iyi uygulamaları takip edebilirsiniz:
✅ Google’ın JSON-LD önerilerini takip edin → Schema.org’un en güncel sürümlerini kullanın.
✅ Doğru veri türlerini seçin → Örneğin, bir makale için "@type": "Article"
veya "@type": "BlogPosting"
kullanmalısınız.
✅ HTML ve JSON-LD içeriğini tutarlı hale getirin → Sayfa içeriğinizle JSON-LD bilgileriniz birebir uyumlu olmalıdır.
✅ Google’ın Rich Results Test aracıyla kodlarınızı test edin → Yanlış yapılandırılmış verilerden kaçının.
✅ Düzenli olarak JSON-LD verilerinizi güncelleyin → Örneğin, ürün fiyatı veya stok bilgisi değişirse JSON-LD’yi de güncelleyin.
Sonuç
JSON-LD, arama motorlarının web sitelerini daha iyi anlamasına ve dizine eklemesine yardımcı olan en güçlü yapılandırılmış veri formatlarından biridir. Doğru kullanıldığında, zengin sonuçlar (rich snippets) oluşturarak SEO performansınızı artırabilir, organik trafiğinizi yükseltebilir ve tıklanma oranınızı (CTR) artırabilirsiniz.
Google’ın yeni algoritma güncellemelerine uygun olarak JSON-LD yapılandırmasını optimize etmek, web sitenizin daha görünür olmasını sağlar ve rakiplerinizin önüne geçmenize yardımcı olur.
Eğer web sitenizi SEO açısından güçlendirmek istiyorsanız, JSON-LD’yi etkin bir şekilde kullanmanız gerekmektedir!
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1️⃣ JSON-LD ile Microdata Arasındaki Fark Nedir?
JSON-LD, HTML’den bağımsız çalışan bir yapılandırılmış veri biçimidir, Microdata ise HTML etiketleri içine gömülerek kullanılır. JSON-LD, Google tarafından önerilen ve en kolay uygulanabilir yöntemdir.
2️⃣ JSON-LD Kodu SEO’ya Nasıl Yardımcı Olur?
Google ve Bing gibi arama motorları, JSON-LD sayesinde içeriğinizi daha iyi anlar. Yapılandırılmış veriler, web sayfanızın SERP üzerinde zengin sonuçlarla görünmesini sağlar ve daha fazla organik trafik kazanmanıza yardımcı olur.
3️⃣ JSON-LD Hangi Web Siteleri İçin Gereklidir?
E-ticaret siteleri, bloglar, haber siteleri, kurumsal web siteleri ve etkinlik duyuruları gibi içerik üreten her site için JSON-LD kullanımı önerilir.
4️⃣ JSON-LD Kodu Nasıl Test Edilir?
Google’ın Structured Data Testing Tool ve Rich Results Test araçları kullanılarak JSON-LD kodlarınızı test edebilir ve hataları düzeltebilirsiniz.
5️⃣ WordPress İçin JSON-LD Kullanımı Mümkün mü?
Evet! WordPress için Yoast SEO ve Rank Math gibi SEO eklentileri, JSON-LD desteği sunmaktadır. Otomatik olarak yapılandırılmış veriler ekleyebilirsiniz.
6️⃣ JSON-LD Kullanmanın Zararları Var mı?
Yanlış veya eksik JSON-LD kullanımı, Google tarafından hatalı veri olarak algılanabilir. Ancak doğru kullanıldığında SEO’ya herhangi bir zararı yoktur, aksine büyük avantaj sağlar.
7️⃣ JSON-LD ile Zengin Sonuçlar Nasıl Elde Edilir?
Doğru yapılandırılmış JSON-LD kodlarını kullanarak, Google’ın desteklediği zengin sonuç türlerinden (ürünler, makaleler, tarifler, etkinlikler vb.) faydalanabilirsiniz.
8️⃣ JSON-LD Manuel Olarak mı Eklenmeli, Otomatik mi?
Manuel olarak eklenebilir, ancak büyük siteler için otomatik olarak ekleyen SEO eklentileri ve Google Tag Manager kullanılabilir.
9️⃣ JSON-LD Kullanımında En Yaygın Hatalar Nelerdir?
- Eksik veya hatalı JSON-LD verileri
- HTML içeriği ile JSON-LD bilgilerinin uyuşmaması
- Schema.org standartlarına uymayan yapılandırılmış veriler
🔟 Google JSON-LD Desteklemeye Devam Edecek mi?
Evet, Google JSON-LD’yi desteklemeye devam ediyor ve yapılandırılmış veri kullanımı konusunda en iyi yöntemlerden biri olarak öneriyor.