Dijital dünyanın hızlı bir şekilde gelişmesi kullanıcı sayısında olduğu gibi yayıncı sayısında da büyük bir artışa yol açtı. İçeriklerini yayınlayan, ürünlerini ve hizmetlerini tanıtan veya satan, farklı özellikler sunarak kullanıcı elde etmeye çalışan uygulamalar ve çok daha fazlası kendi içlerinde bir rekabet sürdürüyor. Bu rekabet sürecinde dikkat edilmesi gereken iki konu vardır; birincisi ziyaretçileri mutlu etmek, ikincisi ise arama motorlarını mutlu etmek. Bu iki konu aslında birbiri ile iç içe olan konulardır. Memnuniyetin önemli kriterlerinden biri de web site hızıdır ve sürekli olarak optimize edilmesi gerekir. Hiçbir ziyaretçi uzun sürede yüklenen web sayfalarına tahammül edemez. Birkaç saniyenin üzerinde sürmesi dahi büyük bir kitlenin sayfa yüklenmeden web sitesini terk etmesine yol açar. Peki ne yapılmalıdır?
Bu konuda, tek sorun yaşayan ya da tek denetlenen web sitesi, sizinki değil. Web sitesi hızının optimize edilmesi her bireysel ve işletme girişimi için yapılması gereken bir çalışmadır. Optimizasyonu gerçekleştirmek için takip edilmesi gereken performans artırıcı yollar bulunmaktadır. Site hızını iyileştirerek hem ziyaretçilerinizi mutlu edebilir hem de arama motoru optimizasyonu yani SEO açısından önemli bir çalışmayı gerçekleştirmiş olursunuz. Optimizasyon sürecine geçmeden önce, sayfa hızı kavramını, nasıl çalıştığını, önemini, nasıl tespit edildiğini incelememiz gerekir.
Sayfa Hızı Nedir?
Sayfa hızını optimize etme adımlarına geçmeden önce web sayfa hızının ne olduğu ve hangi faktörlerden etkilendiğini bilmek gerekir.
Sayfa hızı, bir web sayfasının yüklenmesi için geçen süreye karşılık gelmektedir. Bu konuda, bazı önemli faktörler sayfa hızı üzerinde etkili olmaktadır. Sayfa dosya boyutu, web site sunucusu ve görüntü sıkıştırma gibi faktörler, sayfa hızını çok ciddi etkileyen unsurlardır. Bu unsurların iyi düzeyde olması olumlu yönde etkilerken optimize edilmemiş olması ise web sitenizin müşteri deneyimini ve görünürlüğünü olumsuz olarak etkileyecektir.
Sayfa hızı herhangi bir sayfanın yüklenme hızına karşılık gelmektedir. Site hızı ise web sayfalarının tamamının yüklenme süresine karşılık gelmektedir.
Her sayfanın yüklenme hızı içeriğine göre farklılık gösterir. Büyük dosyalar barındıran bir sayfa ile sadece metin içeriğe sahip bir sayfa aynı hızda açılmayacaktır. Yapacağınız optimizasyonlar ile sayfa hızları ve dolayısı ile site hızı iyileştirilebilir.
Sayfa Hızı Neden Önemlidir?
Sayfa hızının önemi ve sonuçları hakkında merak ettiğiniz noktalar bulunabilir. Bu konuda birkaç ana neden vardır ki, sayfa hızını gerçekten ciddiye almanızı gerektirir. Ana iki nedeni şu şekilde sıralayabiliriz;
1. Yavaş açılan sayfalar, ziyaretçilerin kötü deneyim ile karşı karşıya kalmasına hatta sayfa yüklenmeden web sitenizi terk etmelerine yol açar. Bu da, hemen çıkma oranını artıran bir etmendir.
2. Yavaş açılan sayfa hızı sadece ziyaretçileri değil arama motorlarını da memnun etmez. Bunun sonucunda, sıralama kayıpları yaşanır ve web siteniz daha az görünür hale gelir.
Yukarıda yer alan 2 ana neden bir kar topu gibi birbirini takip ederek büyütür ve web sitenin hızlı bir şekilde trafik kaybı yaşamasına yol açar.
Sadece içerik siteleri için değil e-ticaret siteleri için de hayati öneme sahiptir. Site hızı ile dönüşüm oranı arasında direkt olarak bir ilişki vardır. Hızlı açılan bir web sitesi ya da mobil uygulama yüksek dönüşüm oranına sahiptir.
SEO çalışmaları kapsamına giren çok sayıda alt başlık bulunmaktadır. İçeriğin özgün ve kaliteli olması kadar önemli olan bir diğer etmen de sayfa hızıdır. Dijital dünyada, tek bir faktör üzerinden başarılı olmak mümkün değil. Birçok doğruyu bir araya getirmek başarının anahtarıdır. Sayfa hızını artırmak, ziyaretçileri sayfada tutmanıza yardımcı olur. Sonrasında kaliteli içerik ile onlara faydalı bilgi, ürün veya hizmet sağlamış olursunuz. Süreç birbirini tamamlar nitelikte devam etmektedir.
Site Hızı SEO İçin Ne Kadar Önemli?
Sayfa ve site hızının SEO üzerindeki etkisi sıklıkla merak edilen konular arasındadır. Günümüzde sayfa hızı ile SEO hiç olmadığı kadar ilişkili bir konuma gelmiştir. Algoritma tarafından anahtar kelimelerde arama sıralaması oluşturulurken çeşitli SEO faktörleri göz önüne alınır. Sayfa hızı eskiden önemli faktörler arasında görülmezken şimdilerde en önemli faktörlerden biri haline gelmiştir. Google, sıralama faktörleri arasında kullanıcı faydasına ve deneyimine büyük önem veriyor. Ziyaretçilerin iyi bir deneyim yaşaması için sitenin hızlı olması en büyük beklentilerden biridir. Ziyaretçilerin beklentisi Google için de önemli bir beklenti anlamına gelir. Kaliteli bir içeriğe sahip olunsa dahi, yavaş açılan bir sayfa, hemen çıkma oranını artıracaktır. Hemen çıkma oranı yüksek olan sayfalar da, sıralamalarda sıra kaybeder ve görünürlüğü azalır.
Yukarıda paylaşılan detaylar göz önüne alındığında, site hızının SEO üzerinde yıkıcı bir etkisi bulunmaktadır. Sadece masaüstü site hızı değil aynı zamanda mobil site hızı da çok önemlidir. Ayrı ayrı üzerinde optimizasyon işlemlerinin yapılmasını gerektirir.
Optimum Sayfa Hızı Nedir?
Google ve SEO uzmanları için ideal sayfa açılma hızı 2 saniyenin altında bir süredir. Bu doğrultuda sayfa açılma hızını kademeli bir şekilde optimize edebilirsiniz. Optimizasyon işlemleri için ajanslardan, geliştiricilerden ve üçüncü taraf yazılımlardan destek almanız gerekebilir.
Web sayfasının 2 saniyenin altında bir sürede açılması ideal olurken, 1 saniyenin altına indirmek için sayfa içeriğinden ve kalitesinden de ödün vermemek gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yaklaşım gerekiyor. Önceden de belirtildiği üzere tek bir doğru yerine birçok doğruyu bir araya getirdiğinizde SEO başarısı elde edersiniz.
Yapılan araştırmalara göre 1.7 saniyenin altında bir sürede açılan web sitesi, diğer web sitelerinin %70’inden daha hızlıdır. Bu demek oluyor ki, iyi bir site hızı ile birçok rakibin önüne geçmek hiç de zor değil.
Sayfa Hızı Optimizasyonu Nedir?
Sayfa hızı optimizasyonu, yapılacak değişiklikler ve geliştirmeler sonucunda sayfa hızında yaşanan artış sürecine denir. Küçük değişikliklerden büyük yapısal değişikliklere kadar geniş bir yelpazede optimizasyon çalışması yapılabilir. Sayfa hızı optimizasyonu gerçekleştirmek için öncelikle sayfa hızının kontrol edilmesi ve eksik kalan yönlerin ve hataların tespit edilmesi gerekmektedir.
Bu süreçlerin sağlıklı bir şekilde takip edilmesi ile birlikte, arama sonuçlarında sıralamanız yükselir, hemen çıkma oranınız düşer ve tüm bunların sonucunda eskiye oranla çok daha başarılı bir yapıya kavuşursunuz.
Öncelikle web sitesi hızını kontrol ederek ilk adımı atmanız gerekiyor.
Bir Web Sitesinin Sayfa Hızı Nasıl Kontrol Edilir?
Sayfa hızını kontrol etmek için çeşitli üçüncü taraf araçlar bulunmaktadır. Bunlar arasında en sağlıklı olanı Google tarafından sunulan PageSpeed Insights aracı gösterilebilir. Sayfa hızı ile birlikte çok sayıda metrik bu araç aracılığı ile elde edilebilir. Sonrasında ise gerekli optimizasyon aksiyonları alınarak, site hızında artış sağlanabilir.
PageSpeed Insights ile analiz edilen metrikler aşağıda yer almaktadır;
● İlk Bayt Süresi (TTFB): Basit tanımı ile, herhangi bir web sitesi sunucusunun almış olduğu isteğe yanıt verme süresidir. Bir ziyaretçi herhangi bir web sayfası adresini görüntülemek istediğinde, sunucu tarafından bu işlem gerçekleştirilirken meydana gelen süreçte ilk bayt için beklenen süreye TTFB ismi verilmiştir. Optimizasyon için bakılan önemli metriklerden biridir. Sunucu sağlığı bu metrikte önem teşkil eder.
● Tam Yüklenen Sayfa: Bu metrik ile bir web sayfası üzerinde yer alan bütün içeriğin yüklenmesi için geçen süreyi öğrenmiş olursunuz.
● First Contentful Paint (FCP): Tamamen İngilizce kavramı üzerinden FCP olarak bilinen metrik, sahip olunan ve yüklenen ilk içerik öğeleri için gerekli zamanı temsil eder. Bakılması ve optimize edilmesi gereken önemli bir metriktir. Ziyaretçiler, içerik öğeleri ile karşılaştığı anda etkileşim başlamış olur. Sayfadaki ilk içerik öğelerinin yüklenmesi ile birlikte ziyaretçiyi tutma başarısı elde edebilirsiniz. İçeriğin geri kalanı yüklenene kadar, ziyaretçiyi ikna edecek önemli bir metriktir. Ziyaretçinin ilk etapta tüketebileceği kadar içeriği ulaşıyor olması, birçok açıdan yeterli olur ve sayfanın geri kalanı yüklenirken, ziyaretçi herhangi olumsuzluk yaşamamış olacaktır.
Yukarıda yer alan üç önemli metrik sayesinde, sayfa hızının ziyaretçi/müşteri memnuniyeti açısından yeterli olup olmadığı bilgisine varılabilir. Sonrasında da aşağıda paylaşacağımız sayfa hızı optimizasyon adımları ile sayfa hızını, sıralamanızı, ziyaretçi sayısını, dönüşüm oranlarını ve çok daha fazla olumlu veriyi artırabilirsiniz. Unutmayın, olumlu birçok veri doğruların birleşmesi ile bir araya gelir ve birbirini destekler.
Site Hızı Nasıl Optimize Edilir?
Sayfa hızı optimizasyonuna başlarken dikkat etmeniz gereken ve geliştirebileceğiniz birçok nokta bulunmaktadır. Sayfa yüklenme hızının çok ağır kalması, siteden siteye değişkenlik göstererek farklı faktörlerden dolayı kaynaklanabilir. Her bir faktöre göre farklı bir yaklaşım sergilemek gerekir.
Sayfa hızını artırmak için dikkat edilmesi gereken ve geliştirilmesi gereken konular aşağıda sıralanmıştır.
İlk Bayt Süresini Optimize Edin
TTFB süresi öncelikli olarak dikkat etmeniz gereken konulardan biridir. Bu bilgiyi, Google tarafından ücretsiz olarak sunulan PageSpeed Insights çevrimiçi aracı ile elde edebilirsiniz. Sadece masaüstü ilk bayt yükleme hızını değil aynı zamanda mobil cihazlar için de bu veriyi elde edebilirsiniz. İlk bayt süresini kısaltmak için sunucu komut dosyalarına odaklanmak sağlıklı olacaktır. Bu konuda profesyonel yardım almanız gerekir. Sunucu optimizasyonu konusunda uzman kişilerden yardım almanız sitenin genel sağlığı açısından da önemlidir.
Web Hostinginizi Kontrol Edin
Web sitenizin tasarımı içerisinde yer alan çok sayıda kod ve öğeden kaynaklı olarak sayfa hızınız yavaşlayabilir. Ama tek etmen bu değildir. Web sitenizin barındığı sunucular da sayfa hızınız üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Bu konuda, firmalar sunucu optimizasyonuna gitmekte ve kendi sunucularını fiziksel olarak kendi bünyelerinde konumlandırmaktadır. Bu durumda iç kaynak bakım ve çalışan masrafları oluşur. Dışarıdan hizmet alan işletmeler ise daha az müdahil olabilirler ve bazı durumlarda, web sayfasının boyutu çok düşük olmasına rağmen, hosting kaynaklı sorunlardan dolayı web sayfası çok yavaş bir şekilde yüklenebilir.
Web sayfasının hosting kaynaklı yavaş açılmasının başlıca nedenleri şunlardır;
● Fazla talebe yetişememe (Ddos saldırıları, vb.)
●Sunucu ile ziyaretçiler arasındaki fiziki uzaklık. Bu açıdan ziyaretçilere fiziken de yakın olmak çok önemlidir. Hedef kitlenin ve ziyaretçilerin büyük bir oranının Fransa’da bulunduğunu bilen bir firma hosting hizmetini de Fransa’dan almalıdır. Aksi takdirde ziyaretçileri fiziki uzaklıktan dolayı yavaş yüklenme yaşayabilir. Bu konu, CDN kullanımı ile optimize edilebilse de hedef kitleye yakın olmak da ayrıca optimizasyon içerisinde düşünülmesi gereken bir adımdır.
● Sunucunun sahip olduğu bant genişliği ve RAM boyutu
Unutmayın, çoğu kişi de tecrübe etmiştir ki ucuz hosting pahalıya mal olabilir.
Gereksiz Eklentileri Ortadan Kaldırın
Kullanmadığınız ya da fayda sağlamayan eklentiler ile vedalaşmak çok büyük fark yaratabilir. Çoğu sayfa hızı yavaşlığının en büyük nedenleri arasında eklenti sorunları yatmaktadır. Özellikle wordpress kullanıcıları bu sorunu çok fazla yaşamaktadır.
Bu konuda aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz.
● Gerçekten sonuca etki eden eklentileri kullanın
● Uyumluluk ve sürüm konularına dikkat edin. Özellikle wordpress kullanıcıları uyumlu ya da güncel olmayan eklentilerden dolayı çok fazla sayfa hızı sorunu yaşamaktadır.
● Aktif olmayan eklentileri de kaldırmak mantıklı olabilir. Boşuna yer işgal etmemiş olurlar.
● Herhangi bir eklentiyi kaldırdıktan sonra web site önbelleğini temizlemek önemlidir.
● Sorunlu çalışan eklentiler çoğu zaman hackerlar için de çok fazla açığa sahip olabiliyor. Bu konuda da dikkatli olun.
Web Sitenizin Kodlarını Temizleyin
Web sitesi kodlarının olabildiğince temiz olması, site hızı üzerinde çok büyük bir öneme sahiptir. Bu konuda geliştiricilerden profesyonel yardım almak gerekir. CSS, JavaScript, web sitesinin teması ve diğer önemli noktalar, dikkatli bir şekilde incelenmeli ve hatalar giderilmelidir.
Bir İçerik Dağıtım Ağı (CDN) kullanın
CDN kullanımının sayfa hızı üzerinde büyük bir etkisi bulunur. CDN’nin ne olduğunu öğrenmek gerekir. Yukarıda sunucunun ziyaretçiye fiziki olarak yakınlığının ne kadar önemli olduğunu belirtmiştik. CDN kullanımı ile birçok kullanıcıya yakın olma avantajını elde etmiş olursunuz. Aynı zamanda, web siteniz ziyaretçiye en yakın sunucularda önbellekte bulunduğu için içerik çok hızlı bir şekilde ziyaretçiye gösterilir ve sayfa hızında büyük gelişim sağlanır.
Bant genişliğinin de azalmasına yol açar. Bu da, daha verimli bir veri kullanımı sağlamış olur. DDoS gibi korsanlar tarafından gerçekleştirilen saldırıların önüne geçmek için de önemlidir. Aşırı yüklenmelerin önüne geçer ve sunucunun çökmesi gibi problemler yaşamamanızı sağlar.
Sayfa Hızı İçin Görüntüler Nasıl Optimize Edilir
Sayfa hızı üzerinde içerik boyutlarının önemli bir rolü vardır. Yüksek boyutlu öğelerin başında görseller gelmektedir. Yüksek çözünürlüklü görseller kullanmak ziyaretçileri mutlu eden bir özellik olsa da sayfanın çok yavaş bir şekilde açılması da tam tersine ziyaretçinin sayfayı terk etmesine yol açabilir. Bu sorun için uygulayabileceğiniz çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Görselleri sıkıştırmak ve gerekli Google yönergelerine uymak başarı sağlayan yöntemler arasındadır.
Görselleri Sıkıştırma
Çoğu görsel ilk kullanıldıklarında sıkıştırılmamış formda bulunurlar. Bundan dolayı sayfa içeriği üzerinde çok büyük bir yer kaplamakta ve sayfanın açılış hızına doğrudan etki etmektedir. Görselleri sıkıştırarak boyutlarını küçültebilir ve sayfanın çok daha hızlı bir şekilde yüklenmesini sağlayabilirsiniz.
Çoğu kişi, görsel sıkıştırma işlemi ile görsel kalitesinin düştüğünü sanıyor. Aslında yapılan işlem görsel kalitesinde değişiklik yapmadan, görselin boyutunu azaltmaktır.
WordPress kullanıcıları, görselleri otomatik bir şekilde ya da toplu olarak sıkıştırmak için çeşitli eklentileri kullanabilir. En çok kullanılan eklentiler arasında WP Smush yer almaktadır.
Google’ın Görsel Optimizasyon Yönergelerine Uyma
Google tarafından sunulan görsel optimizasyon yönergelerine uymak hız üzerinde olumlu sonuçlar doğurabilir. Bu konuda takip edilmesi gereken önemli konular şu şekildedir;
● İçeriklerde kullanmak için seçtiğiniz görseller arasında en uygun raster görüntü biçimini kullanmaya özen gösterin.
● Farklı cihazların talep ettiği boyut ve çözünürlüklere göre sağlıklı ölçeklendirme ve vektör görüntü seçimi gerçekleştirin.
● SVG formatında olan görselleri sıkıştırın ve küçültün.
● Kamera vb. cihazların meta verilerinin kaldırılması gerekir.
● Otomatik araçlar sayesinde toplu optimizasyon işlemi yapma.
Mobil Cihazlarda Sayfa Hızı Nasıl Arttırılır?
Site hızı optimizasyonu çalışmalarında masaüstü ve mobil olarak iki farklı yaklaşım sergilemek gerekir. Masaüstü skorunuz çok iyi olsa da mobil skorunuzun düşük kalması ve yavaş yükleme hızı nedeniyle olumsuz etkilenebilirsiniz. Günümüzde trafiğin büyük bir kısmının mobil cihazlar üzerinden sağlandığını düşünürseniz, mobil site hızı da çok önemlidir. Özellikle e-ticaret sitelerinde, site hızı ile dönüşüm oranları arasında direkt olarak bir bağ vardır. Site hızı artan e-ticaret siteleri, satışlarını da ivmeli bir şekilde artırmaktadır.
Mobil site hızını artırmak için aşağıda sıralanan yöntemleri kullanabilirsiniz.
Yönlendirmeleri Azalt
Yönlendirme kullanan web sitelerin en büyük yaşadığı sorulardan biri site hızının oldukça yavaş olmasıdır. Bu nedenle yönlendirmeleri minimize etmek mobil site hızı üzerinde direkt olarak olumlu etki yaratır.
Basit Website Tasarımı
Küresel firmalara baktığınızda, mobil sitelerin masaüstü görünüme oranla çok daha basit bir tasarıma sahip olduğunu deneyimlemiş olabilirsiniz. Bunun en büyük nedeni, mobil cihazların, masaüstü cihazlar kadar kabiliyetli olmayışlarıdır. Masaüstü bilgisayarlar kadar hızlı veri işleyemedikleri için mobil sitelerin oldukça yalın bir tasarıma sahip olması gerekir. Bu sayede, sayfa açılış hızına direkt olumlu etki sağlanmış olur.
Özel Yazı Tipi Kullanmaktan Kaçının
Birçok webmaster, web sitesinin benzersiz bir görünüme sahip olması için farklı görünümlü yazı tipleri kullanır. Ama, farklı tipte özel yazı tipleri kullanmak, çok sayıda CSS ve JavaScript kullanmanıza yol açar. Bunun sonucunda da sayfa açılış hızı yavaşlayacak ve ziyaretçiler mükemmel yazı tiplerini göremeden siteyi terk etmek zorunda kalacaktır.
Kolay Üyelik Süreci
Özellikle e-ticaret sitelerinde kayıt olma süreçlerini optimize etmek çok önemlidir. Çok sayıda sayfadan oluşan kayıt süreçleri, site hızını etkiler ve ziyaretçilerin de kayıt olmadan işlemi sonlandırmalarına neden olabilir. Bu açıdan kayıt olma aşamasını olabildiğince az sayfadan ve yalın tasarımlarla gerçekleştirmek gerekir. Üyelik sayfalarını optimize ederek, daha fazla kişinin üye olmasını sağlamış olursunuz.
Google’ın Hızlandırılmış Mobil Sayfalarını (AMP) Etkinleştirin
AMP son yılların en iddialı projesidir. Birçok küresel firma AMP’nin özelliklerinden faydalanmaktadır. Özellikle haber siteleri gibi içerik üreticilerinin AMP kullandığını görmekteyiz. Bu sayede, en sağlıklı görünüm ve en hızlı sayfa yükleme, mobil cihazlar için mümkün hale gelmiştir.
Mobil SEO’nuzu Optimize Edin
Google’ın son yıllarda mobil cihazları ne kadar çok önceliklediğini unutmayın. Kullanıcıların büyük bir kısmı, mobil cihazlar üzerinden internet aktivitelerini gerçekleştiriyor. Bu kullanım değişikliği, Google algoritmasının da değişmesine yol açtı. Mobil SEO’nun optimizasyonu ile daha görünür olmak ve arama motoru trafiğini artırmak mümkün.